Об аз чашма чунон гарм мебарояд, ки каҳва дам кардан мумкин аст. Вақте ки об ба ҳавзҳо мерасад, фораму гарм мешавад.
Аммо касе онро наменушад.
Оби осоишгоҳи Хоҷа Оби Гарм, ки дар қаторкӯҳҳои Ҳисори Тоҷикистон воқеъ аст, аз он иборат аст, ки об ба таври табиӣ бо радон омехта шудааст. Гази радиоактивии радон, ки дар натиҷаи пӯсидаи моддаҳои радиоактивӣ дар хок, сангҳо ва обҳои зеризаминӣ ҳосил мешавад.
Ба одамон тавсия дода мешавад, ки на бештар аз 15 дақиқа оббозӣ кунанд.
Санатория бинои ҳафтошёна буда, дар баландии 1830 метр аз сатҳи баҳр вокеъ гардидааст. Ин як зиёратгоҳи мушаххасест, ки аз даврони Иттиҳоди Шӯравӣ дар бораи истироҳати ҳатмии коргарон мусоидат мекунад.
Дар баробари хаммомхои радон, табобатхои профилактикй ва муолиҷаи зебоӣ мавчуданд. Навбати дарозтарин маъмулан барои печонидани муми парафин аст.
Аммо муҳити атроф ним ба осоишгоҳ, ним ба беморхона монанд аст.
Чун дар замони шӯравӣ меҳмонони навро духтур ё ҳамшираи шафқат қабул мекунанд.
Доктор Иззатулло Дусов, 74-сола, ки даҳсолаҳо боз беморонро табобат мекунад, мегӯяд: “Ин гуна обро дар ҳеҷ ҷо пайдо карда наметавонед”.
Тибқи гуфтаҳои танзимгари радиатсионӣ дар Олмон, табибон табобатҳои радонро дар дигар ҷойҳо дар Аврупо истифода мебаранд – асосан барои бемориҳои ревматикӣ.
Оҷонсиҳои тандурустӣ радонро, ки табиатан пайдо мешаванд, хатари ҷиддии саломатӣ медонанд. Оҷонсии ҳифзи муҳити зисти ИМА мегӯяд, ки таъсири радон сабаби асосии саратони шуш дар онҳое, ки тамоку намекашанд ва хатари саратони шуши тамокукашонро афзоиш медиҳад.
Дар Хоҷа Оби Гарм ғизои оддӣ аст, аммо тарбуз — ифтихори Тоҷикистон фаровон аст.
Дар театри навтаъмиршудаи осоишгоҳ дар давоми шомҳо барномаи фарҳангӣ баргузор мешавад.
Ҳунармандон сурудҳои суннатии тоҷикиро месароянд, дар ҳоле ки меҳмонон рақс ва кафкӯбӣ мекунанд. Дар берун, меҳмонон метавонанд барои чой гули бобуна бичинанд ва одамони моҷароҷӯён метавонанд ба дара саёҳат кунанд.
Дар давоми ҷанги хунини шаҳрвандии солҳои 90-ум осоишгоҳ баста шуда буд ва сахт осеб дида буд. Он бо фармони муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, ки баъдан раисиҷумҳур шуд, таъмир карда шуд.
Ӯро “Ассосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат” ном мебаранд. Аксҳои ӯ дар деворҳои ин ҷо овезонанд.
Кормандон тавзеҳ медиҳанд, ки таъсир ба оби радон бояд бо вояи хурд маҳдуд карда шавад.
Аммо бисёре аз меҳмонон бартарӣ медиҳанд, ки дар об муддати дарозтар аз он ки тавсия дода мешавад, бимонанд. “Ду чизест, ки шумо дар зиндагӣ кофӣ надоред – ҷавонӣ ва саломатӣ” гуфт як меҳмон, Ҳудойдод, 72-сола.
Дар байни корҳо фаррошҳо хурок мехуранд, абрувони худро ба тартиб меоранду мусикй гуш мекунанд.
Бисёре аз меҳмонон собиқадорон мебошанд. Онҳо ҷароҳатҳои ҷанги шаҳрвандӣ доранд ва табобати муми парафин аз дӯстдоштаи онҳост.
Актам Қудусов 64-сола бо ташвиқи ҳамсараш омадааст. Вай мехост, ки ӯ табобат гирад, то дарди буғумҳояшро сабук кунад. Дар замони сарбозиаш зимистонҳои сарди кӯҳистон узвҳои ӯ осеб дидаанд.
«Ман бояд зудтар ба ин ҷо омаданро сар мекардам», – гуфт ӯ.
Баъзе меҳмонон табобатҳои навтаре ба мисли “массажи Кинг-Конг”-ро меҷӯянд, ки ба гуфтаи кормандон, пӯшидани кулоҳ ва пайваст шудан ба мошини чинӣ, ки ҳавои фишурда мезанад, дар бар мегирад.
Вақте ки манбаи об дар солҳои 1870 кашф шуд, он ба зиёратгоҳи динӣ табдил ёфт.
Аммо баъд аз Инкилоби Октябр дар саросари Иттиходи Шуравӣ, аз ҷумла дар ҷумҳуриҳои дурдаст, монанди Тоҷикистон, осоишгоҳҳо сохта шуданд. Хоча Оби Гарм соли 1934 дар хаймаҳо қабули меҳмононро оғоз намуд. Ин мавзеъ дар давраи Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ ҳамчун анбори кишоварзӣ истифода мешуд.
Солҳои охир дар наздикии он осоишгоҳҳои хурдтар ва муосиртар кушода шуданд.
«Ман пештар ба Қрим, ба Ялта мерафтам, — мегӯяд Ҳасан Тоҷиддин, 72-сола, собиқ сардори корхона, ки ҳоло нафақахӯр аст. Пас аз он ки Украина ба Қрим пуле зад, ӯ нақшаҳояшро дигар кард.
Тоҷиддин гуфт, ки дар Артиши Сурх, дар наздикии Австрия хизмат кардааст. Осоишгоҳ ба ӯ рӯзҳоеро ба ёд меорад, ки баъзе тоҷикони калонсолон бо хушҳолӣ ёд мекунанд.
Сарчашма: The New York Times
TJS/GBP
TJS/USD
TJS/EUR
TJS/RUB
